Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2015

Άλωμαι



Ορισμένες φορές
νιώθω πολύ αλήτης

Άλλες πάλι  
λιγότερο



3 σχόλια:

Χρήστος Αντισθένης Ζάχος είπε...


Νίκος Βαρδιάμπασης - ιστορία μιάς λέξης
Αλήτης

Ο αλήτης (από το αλάομαι) είναι ο περιθωριακός τύπος, ο περιπλανώμενος, ο πλάνητας, ο περιφερόμενος, αυτός που περιθέει στο περιθώριο. Περιθέω σημαίνει περιτρέχω και αλήτης είναι αυτός που πορεύεται ολόγυρα, τρέχει ολόγυρα για να έχει συνολική θέα.

Το περι-θώριον είναι το περι- θεώριον, το θεωρείον, δηλαδή τόπος για θέα, του απαιτητικού θεατή που από αγάπη για την γνώση, περιθέει και θεωρεί από όλες τις πλευρές, από όλες τις οπτικές γωνιές, τα δρώμενα, ικανοποιώντας έτσι τις θεωρητικές του ανάγκες στην κοινωνία. Ο περι-θέων, όμως, στο περι-θώριο, επειδή έχει "θράσος" να θεωρεί, για να διαμορφώνει τη δική του, την προσωπική του άποψη, αρνούμενος πίστη στα από καθ' έδρας θέσφατα (από το θεός + φημί, που σημαίνει λέγω) στα "θέσφατα παλαίφατα" του Ομήρου, στα θεόρρητα, στα παλαιά θεία λόγια που διακηρύσσουν διάφοροι θεόπεμπτοι τιτλούχοι από την έδρα τους, χαρακτηρίζεται, κυρίως απ' αυτούς, ως άνθρωπος του περιθωρίου, περιθωριακός και αλήτης.

Αυτό όμως είναι άδικο, γλωσσικά τουλάχιστον. Στα χρόνια του Ομήρου, τον βετεράνο της Τροίας, τον τυχοδιώκτη, αυτόν που άλωνε από εδώ και από εκεί, τον έλεγαν οι τότε θεόπεμπτοι Fάνακες, Άνακτες, Βασιλείς, Διοτρεφείς, αφρήτρορα (από το στερητικό α + φρήτρη, που είναι η φατρία), επειδή δεν κράταγε από σόι, από γνωστή ηρωική γενιά, και ανέστιο, χωρίς εστία, χωρίς δικό του σπίτι και γι' αυτό αθεμίστιο [Θέμις (από το τίθημι, απ' όπου ο θεσμός), είναι η προστάτιδα θεά της νομιμότητας και θεμιστεύω πάει να πεί δικάζω, κρίνω και χρησμοδοτώ άνθρωπο άνομο, ασεβή, άδικο και ανίερο.

Ο αλήτης πλανάται "θεωρίης είνεκεν" για να δει τι γίνεται στα πέριξ. Δεν μένει απλανής, αλητεύει ικανοποιώντας έτσι τις θεωρητικές του ανάγκες. Άλη λέγεται η περιπλάνηση του αλήτη, περιπλάνηση χωρίς εστία, χωρίς ελπίδα, χωρίς φόβο.

Ακόμα άλη ονομάζεται η περιπλάνηση του πνεύματος, η θεία περιφορά του πνεύματος, η αλή-θεια, την οποία ο Πλάτων στον Κρατύλο παρετυμολογεί απ' αυτή τη θεία περιφορά του νου, τη Θεία άλη. Ο αλήτης θεωρεί ζητώντας την αλήθεια.

ΑΝΤΡΕΑΣ ΤΣΙΑΚΟΣ είπε...

Υπάρχει και η "ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΛΕΤΕΙΑΣ" του Χρηστάκη , φίλε Χρήστο.

Χρήστος Αντισθένης Ζάχος είπε...

Στα υπόψιν λοιπόν.
Ένα απόσπασμα που βρήκα λίγο πρόχειρα, είναι το παρακάτω:

Εκείνο που χαρακτηρίζει έναν αλήτη όλων των εποχών είναι η μη ολοκλήρωσή του σαν άτομο, μέσα στα πλαίσια μιας οργανωμένης κοινωνίας, μια απώθηση για την κανονική συμμετοχή του στις θεμελιώδεις λειτουργικές δραστηριότητες που έχει θεσπίσει η κοινωνία στην οποία ζει. Χαρακτηριστικό είναι ότι τον "ταξιδιάρη" αλήτη δεν τον αναγνωρίζει σαν "δικό της μέλος" καμιά κατεστημένη κοινωνία. Ένας αλήτης ή ένας περιπλανώμενος αλήτης νοιώθει τον εαυτό του παντού ξένο. Δεν έχει συναισθηματικούς ή τοπικιστικούς κοινωνικούς δεσμούς και προσηλώσεις. Δεν έχει οικογένεια, δεν είναι ψυχικά προσκολλημένος σε ένα ορισμένο μέρος, δεν έχει επάγγελμα και στερείται βασικών μέσων συντήρησης. Δεν συμμορφώνει τη συμπεριφορά του στους παραδοσιακούς τρόπους και τις αξίες της κοινωνίας όπου περιπλανιέται. Η περιπλάνηση που πηγάζει από την ειδική αυτή κατάσταση είναι χαρακτηριστικό της αλητείας, αλλά όχι και το χαρακτηριστικό της γνώρισμα.